เพลี้ยแป้ง( rice mealy bug )
เพลี้ยแป้ง( rice mealy bug )
- เพลี้ยแป้ง( rice mealy bug )
- ชื่อวิทยาศาสตร์ : เพลี้ยแป้งที่พบระบาดมีรายงาน 3 ชนิด 1. Pseudococus saccharaicola Takahashi 2. Trionymus sp. 3. Paraccus sp.
- วงศ์ : Coccidae
- อันดับ : Homoptera
- ชื่อสามัญอื่น :
- รายละเอียด
เพลี้ยแป้ง เพศเมียไม่มีปีก ลำตัวเป็นปล้องค่อนข้างสั้นยาวประมาณ 3-4 มิลลิเมตร มีผงแป้งคลุมอยู่ภายนอก มักพบเป็นกลุ่มระหว่างกาบใบและลำต้นข้าว มักอยู่กับที่ไม่เคลื่อนไหวเมื่อฉีกกาบใบดูจะพบแมลงมีสีขาวคล้ายแป้งปกคลุม และเมื่อเอาส่วนแป้งที่ปกคลุมอยู่จะพบแมลงตัวสีชมพู (ภาพที่ 1) เพศผู้มีปีก เคลื่อนย้ายโดยอาศัยมดพาไป หรืออาศัยลมพัดพาไป เพลี้ยแป้ง Pseudococus มีการลอกคราบ 3 ครั้ง ๆละ 5 วัน ระยะตัวเต็มวัยนาน 13 วัน วางไข่ได้ประมาณ 109 ฟอง เพศผู้ลอกคราบ 4 ครั้ง ระยะเวลานาน 15 วัน
-
ลักษณะการทำลายและการระบาด
เพลี้ยแป้งทำลายข้าวโดยการดูดกินน้ำเลี้ยงจากต้นข้าวตั้งแต่ระยะกล้าถึงระยะออกรวง ส่วนใหญ่พบทำลายช่วงระยะข้าวแตกกอ ถ้ามีประชากรหนาแน่นอาจทำให้กาบใบและใบข้าวเป็นสีเหลืองถึงน้ำตาล เหี่ยวแห้ง แคระแกร็น และแห้งตายทั้งกอ (ภาพที่ 2) ต้นที่ไม่แห้งตาย ไม่สามารถออกรวงได้ตามปกติ หรือออกรวงได้ข้าวมีเมล็ดลีบ พบระบาดเป็นครั้งคราว มักพบระบาดเป็นหย่อมๆ หรือบางจุด ยกเว้นปีที่อากาศแห้งและฝนแล้ง ความเสียหายจะเกิดขึ้นมาก เช่น ในภาคเหนือตอนบน ที่อำเภอจุน จังหวัดพะเยา หรือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
- พืชอาศัย
ข้าว หญ้าข้าวนก หญ้าปล้องหิน หญ้าชันกาด หญ้าแดง หญ้าแพรก กกต่างๆ
- การป้องกันกำจัด
1) เมื่อข้าวแตกกอ ถ้าพบต้นข้าวเน่าฟุบตาย หรือแห้งตายเป็นหย่อมๆ และพบเพลี้ยแป้งให้ถอนต้นข้าวที่มีเพลี้ยแป้งมาทำลาย
2) ในแหล่งที่พบการทำลายเป็นประจำ ไม่ควรปล่อยพื้นนาให้แห้ง
3) เมื่อมีการระบาดรุนแรง พ่นด้วยสาร มาลาไทออน 83% อีซี