บทความ
คำแนะนำการใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน ภาคตะวันตก
กาญจนบุรี
ราชบุรี
เพชรบุรี
ประจวบคีรีขันธ์
ตาก
การใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำ ใส่ปุ๋ยรองพื้นในวันปักดำ หรือหลังหว่านข้าว 20 วัน และปุ๋ยแต่งหน้าที่ระยะข้าวแตกกอสูงสุด และระยะกำเนิดช่อดอก โดยใช้อัตราดังนี้
การใส่ปุ๋ย | ข้าวไวต่อช่วงแสง | ข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง |
ปุ๋ยรองพื้น 16-20-0 หรือ 16-16-8 | 25 กิโลกรัมต่อไร่ | 30 กิโลกรัมต่อไร่ |
ปุ๋ยแต่งหน้า 46-0-0 | 5 กิโลกรัมต่อไร่ | 10 กิโลกรัมต่อไร่ |
ปุ๋ยรองพื้นที่ใช้สามารถใช้แม่ปุ๋ยผสมใช้แทนได้ การใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน ปริมาณธาตุอาหารหลักที่ใส่ในนาข้าวตามค่า
อินทรียวัตถุ(%) ที่วิเคราะห์ได้ | ปริมาณไนโตรเจน | ปริมาณฟอสฟอรัส | ปริมาณโพแทสเซียม |
ไวแสง (กก.N/ไร่) | ไม่ไวแสง (กก.N/ไร่) | ที่วิเคราะห์ได้ (ppm) | ที่ต้องใส่ (กก.P2O5/ไร่) | ที่วิเคราะห์ได้ (ppm) | ที่ต้องใส่ (กก.K2O/ไร่) |
น้อยกว่า 1 | 9 | 18 | น้อยกว่า 5 | 6 | น้อยกว่า 60 | 6 |
1-2 | 6 | 12 | 5-10 | 3 | 60-80 | 3 |
มากกว่า 2 | 3 | 6 | มากว่า 10 | 0 | มากว่า 80 | 0 |
จังหวัดกาญจนบุรี
ศักยภาพผลผลิตข้าว จากการใช้เทคโนโลยี จังหวัดกาญจนบุรี
ศักยภาพการให้ผลผลิต | ระดับผลผลิต (R) | ระดับผลผลิต (กก.ไร่) | % |
ผลผลิตสูงและปานกลาง | 1 | >550 | 51 |
ผลผลิตต่ำ | 3 | 350-450 | 49 |
พันธุ์ข้าวที่นิยมปลูกได้แก่ ชัยนาท 1 สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ขาวดอกมะลิ 105 และข้าวพื้นเมืองบางส่วนกระจายอยู่ตามพื้นที่ ที่มีความเหมาะสมหรือหน่วยแผนที่ดินต่างกัน มีการจัดการเพาะปลูกและการใส่ปุ๋ยที่เหมาะสม สามารถให้ผลผลิตสูงสุด 1004 กิโลกรัมต่อไร่
ดิน | พันธุ์ข้าว | การจัดการ | ผลผลิตข้าวสูงสุด (กก./ไร่) |
L1 เหมาะสมมาก | ชัยนาท 1 สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยอัตราตามคำแนะนำ | 1004 |
L2 เหมาะปานกลาง | ชัยนาท 1 สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยอัตราตามคำแนะนำ | 937 |
ผลการดำเนินงานจัดทำแผนที่ศักยภาพการให้ผลผลิตข้าวเบื้องต้นของจังหวัด กาญจนบุรี สรุปได้ว่าจังหวัดกาญจนบุรีมีพื้นที่ที่มีศักยภาพในการให้ผลผลิตข้าวตามความ เหมาะสมของดินออกเป็น 3 ระดับ คือ R1 R3 และ R4 และไม่พบพื้นที่ที่แสดงศักยภาพการให้ผลผลิตข้าวในระดับ R2
การใช้ปุ๋ยตามคำแนะนำ ใช้ปุ๋ยสูตร 16-20-0, 18-46-0, 12-16-8 หรือ 18-12-6 เป็นปุ๋ยรองพื้นหลังหว่านข้าว 20 วัน และปุ๋ย 46-0-0 เป็นปุ๋ยแต่งหน้าระยะข้าวแตกกอสูงสุดและระยะกำเนิดช่อดอก โดยใช้อัตราตามชนิดของดินและพันธุ์ข้าว ดังนี้
ระยะการใส่ปุ๋ย | ข้าวไวต่อช่วงแสง | ข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง |
ปุ๋ยรองพื้น ระยะ 20 วันหลังหว่าน (16-20-0, 18-46-0) | 25 กิโลกรัมต่อไร่ | 30 กิโลกรัมต่อไร่ |
ปุ๋ยแต่งหน้า ระยะแตกกอสูงสุด (46-0-0) | 5 กิโลกรัมต่อไร่ | 10 กิโลกรัมต่อไร่ |
ปุ๋ยแต่งหน้า ระยะกำเนิดช่อดอก (46-0-0) | 5 กิโลกรัมต่อไร่ | 10 กิโลกรัมต่อไร่ |
ซึ่งจะทำให้ได้ปุ๋ยอัตรา 6-6-6 หรือ 6-6-0 กก.N-P2O5-K2O/ไร่ สำหรับข้าวไวต่อช่วงแสง และ 12-6-6 หรือ 12-6-0 กก.N-P2O5-K2O/ไร่ สำหรับข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง โดยประมาณ ตามลำดับ
การใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน ปริมาณธาตุอาหารหลักที่ ใส่ในนาข้าวตามค่าวิเคราะห์ดิน
อินทรียวัตถุ ที่วิเคราะห์ได้ (%) | ไนโตรเจนที่ต้องใส่ | ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ | โพแทสเซียมที่สกัดได้ |
ข้าวไวต่อช่วงแสง (กกN./ไร่) | ข้าวไม่ไว ต่อช่วงแสง (กกN./ไร่) | ที่วิเคราะห์ได้ (ppm) | ที่ต้องใส่ (กก.P2O5/ไร่) | ที่วิเคราะห์ได้ (ppm) | ที่ต้องใส่ (กก.K2O/ไร่) |
< 1 | 9 | 18 | < 5 | 6 | < 60 | 6 |
1 - 2 | 6 | 12 | 5 – 10 | 3 | 60 – 80 | 3 |
>2 | 3 | 6 | > 10 | 0 | > 80 | 0 |
จังหวัดราชบุรี
ศักยภาพผลผลิตข้าวจากการใช้เทคโนโลยี
ศักยภาพการให้ผลผลิต | ระดับผลผลิต (R) | ระดับผลผลิต (กิโลกรัมต่อไร่) | % |
ผลผลิตสูง | R1 | > 550 | |
ผลผลิตปานกลาง | R2 | 450-550 | |
ผลผลิตต่ำ | R3 | 350-450 | |
ผลผลิตต่ำมาก | R4 | < 350 | |
รวม | |
พันธุ์ข้าวที่เกษตรกรนิยมปลูกส่วนใหญ่ใช้พันธุ์ สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 และชัยนาท 1 พื้นที่มีความเหมาะสมมากต่อการปลูกข้าวมากและเหมาสมปานกลางในสัดส่วนใกล้เคียงกัน การจัดการที่เหมาะสมสามารถยกระดับผลผลิตได้มากกว่า 1,000 กิโลกรัมต่อไร่
ระดับความเหมาะสมของดิน | พันธุ์ข้าว | การจัดการเพาะปลูก | ผลผลิตสูงสุด (กิโลกรัมต่อไร่) |
L1 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และ กข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 846 |
L2 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และ กข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 914 |
L3 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และ กข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 961 |
Loc | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และ กข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 1,057 |
จังหวัดเพชรบุรี
ศักยภาพผลผลิตข้าวจากการใช้เทคโนโลยี
ศักยภาพการให้ผลผลิต | ระดับผลผลิต (R) | ระดับผลผลิต (กิโลกรัมต่อไร่) | % |
ผลผลิตสูง | R1 | > 550 | |
ผลผลิตปานกลาง | R2 | 450-550 | |
ผลผลิตต่ำ | R3 | 350-450 | |
ผลผลิตต่ำมาก | R4 | < 350 | |
รวม | |
พันธุ์ข้าวที่เกษตรกรนิยมปลูกส่วนใหญ่ใช้พันธุ์ สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และสุพรรณบุรี60 พื้นที่มีความเหมาะสมมากต่อการปลูกข้าวมากและเหมาสมปานกลาง ประมาณร้อยละ 80 และ 20 ตามลำดับ การจัดการที่เหมาะสมสามารถยกระดับผลผลิตได้มากกว่า 1,000 กิโลกรัมต่อไร่
ระดับความเหมาะสมของดิน | พันธุ์ข้าว | การจัดการเพาะปลูก | ผลผลิตสูงสุด (กิโลกรัมต่อไร่) |
L1 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และสุพรรณบุรี 60 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 1,067 |
L2 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และสุพรรณบุรี 60 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 1,058 |
L3 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และสุพรรณบุรี 60 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 969 |
Loc | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และสุพรรณบุรี 60 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 881 |
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ศักยภาพผลผลิตข้าวจากการใช้เทคโนโลยี
ศักยภาพการให้ผลผลิต | ระดับผลผลิต (R) | ระดับผลผลิต (กิโลกรัมต่อไร่) | % |
ผลผลิตสูง | R1 | > 550 | |
ผลผลิตปานกลาง | R2 | 450-550 | |
ผลผลิตต่ำ | R3 | 350-450 | |
ผลผลิตต่ำมาก | R4 | < 350 | |
รวม | |
พันธุ์ข้าวที่เกษตรกรนิยมปลูกส่วนใหญ่ใช้พันธุ์ สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 และขาวดอกมะลิ 105 พื้นที่มีความเหมาะสมมากต่อการปลูกข้าวมากและเหมาสมปานกลาง ประมาณร้อยละ 80 และ 20 ตามลำดับ การจัดการที่เหมาะสมสามารถยกระดับผลผลิตได้มากกว่า 1,000 กิโลกรัมต่อไร่
ระดับความเหมาะสมของดิน | พันธุ์ข้าว | การจัดการเพาะปลูก | ผลผลิตสูงสุด (กิโลกรัมต่อไร่) |
L1 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 ปทุมธานี 1 และ ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 885 |
L3 | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 ปทุมธานี 1 และ ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 929 |
Loc | สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 ปทุมธานี 1 และ ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 550 |
จังหวัดตาก
ศักยภาพผลผลิตข้าวจากการใช้เทคโนโลยี
ศักยภาพการให้ผลผลิต | ระดับผลผลิต (R) | ระดับผลผลิต (กิโลกรัมต่อไร่) | % |
ผลผลิตสูง | R1 | > 550 | |
ผลผลิตปานกลาง | R2 | 450-550 | |
ผลผลิตต่ำ | R3 | 350-450 | |
ผลผลิตต่ำมาก | R4 | < 350 | |
รวม | |
พันธุ์ข้าวที่เกษตรกรนิยมปลูกส่วนใหญ่ใช้พันธุ์ สุพรรณบุรี 1 พิษณุโลก 2 ชัยนาท 1 ชัยนาท 80 กข29 กข31 และข้าวพันธุ์พื้นเมือง เช่น บือแขะ พื้นที่มีความเหมาะสมมากต่อการปลูกข้าวมาก ปานกลาง บางพื้นที่ไม่เหมาะสม การใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมสามารถเพิ่มผลผลิตข้าวได้มากกว่า 550 กิโลกรัมต่อไร่ โดยให้ผลิตได้สูงสุดมากว่า 900 กิโลกรัมต่อไร่
ระดับความเหมาะสมของดิน | พันธุ์ข้าว | การจัดการเพาะปลูก | ผลผลิตสูงสุด (กิโลกรัมต่อไร่) |
L1 | สุพรรณบุรี 1 ชัยนาท 1 ชัยนาท 80 กข29 และกข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 598 |
ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 920 |
L2 | สุพรรณบุรี 1 ชัยนาท 1 ชัยนาท 80 กข29 และกข31 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 628 |
ขาวดอกมะลิ 105 | ปลูกวิธีหว่านน้ำตม ใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำหรือตามค่าวิเคราะห์ดิน | 673 |